Ο πόνος αποτελεί μηχανισμό αυτοσυντήρησης και αυτοπροστασίας του οργανισμού. Είναι το αίσθημα που προέρχεται από την ενεργοποίηση εξειδικευμένων υποδοχέων που υπάρχουν στα κύτταρά μας, είτε λόγω τραυματισμού, είτε λόγω κάποιας παθολογικής βλάβης. Πρόκειται στην ουσία για το “συναγερμό” που διαθέτει ο οργανισμός μας για να μας προειδοποιεί για την ύπαρξη ή την πιθανή εμφάνιση κάποιας βλάβης ή νόσου που μας απειλεί.
Ο ρόλος του πόνου ως «συναγερμός», γίνεται πιο εύκολα αντιληπτός όταν πρόκειται για οξύ πόνο. Για παράδειγμα, πονάμε οξέως όταν υποστούμε έναν τραυματισμό ή όταν ένας μεσοσπονδύλιος δίσκος μας ραγεί και πιέσει ένα νεύρο της σπονδυλικής μας στήλης.
Ο χρόνιος πόνος από την άλλη, είναι πολύ πιο περίπλοκος και πολύ περισσότερο προβληματικός, τόσο στη διερεύνηση, όσο και στην αντιμετώπισή του. Έχουμε φτάσει σήμερα μάλιστα στο σημείο, όταν αναφερόμαστε στο χρόνιο πόνο, να μιλάμε πλέον όχι για ένα «σύμπτωμα», αλλά για μια «νόσο». Δεν είναι άλλωστε τυχαία η υιοθέτηση του όρου «κακοήθης» για τον έντονο και βασανιστικό πόνο ο οποίος επιμένει και δεν ανταποκρίνεται στις συνήθεις θεραπείες.
Ο χρόνιος πόνος, επηρεάζει τη ζωή των ανθρώπων σε σημείο που δεν μπορούν να εργαστούν, να τρώνε σωστά, να συμμετέχουν σε σωματική δραστηριότητα και τελικά να απολαμβάνουν τη ζωή.
Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως υποφέρουν από πόνους που δεν περνούν με απλά παυσίπονα και χρειάζονται συχνά ισχυρή φαρμακευτική αγωγή ή και κάποιου τύπου χειρουργική παρέμβαση, ώστε να καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητα τους και να είναι λειτουργικοί. Η σύγχρονη Νευροχειρουργική μπορεί πλέον να αντιμετωπίσει περιπτώσεις χρόνιου πόνου με την εφαρμογή ιατρικής τεχνολογίας αιχμής.
Αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά καταστάσεις όπως:
- Καρκινικός πόνος
- Νευραλγία τριδύμου
- Σπαστικότητα
- Διαβητική νευροπάθεια
- Μεθερπητική νευραλγία
- Οσφυαλγία, αυχεναλγία, ισχιαλγία, που ενίοτε αναπτύσσονται μετεγχειρητικά, ιδίως σε παραμελημένες περιπτώσεις ή μετά από ένα ανεπιτυχές χειρουργείο
Οι νευροχειρουργικές τεχνικές που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου, περιλαμβάνουν:
- Κατευθυνόμενη έγχυση φαρμάκου: εστιασμένη χορήγηση μικρής ποσότητας φαρμακευτικής ουσίας μακράς διάρκειας στους νευρικούς κλάδους που ευθύνονται για τη μεταφορά του πόνου.
- Εμφύτευση αντλίας πόνου: εμφύτευση συσκευής μέσω της οποίας χορηγείται αυτόματα η επιλεγείσα φαρμακευτική ουσία, χωρίς τις παρενέργειες της μακροχρόνιας δια στόματος λήψης φαρμακευτικής αγωγής.
- Εμφύτευση αντλίας σπαστικότητας: εμφύτευση συσκευής, η οποία απελευθερώνει σε τακτά χρονικά διαστήματα φαρμακευτική ουσία, απαλλάσσοντας τον ασθενή από τους πόνους των μυϊκών σπασμών.
- Εμφύτευση νευροδιεγέρτη νωτιαίου μυελού: εμφύτευση συσκευής, η οποία μέσω ηλεκτροδίων μεταδίδει ηλεκτρικούς παλμούς σε επιλεγμένα σημεία μετάδοσης του ερεθίσματος του πόνου.
- Νευρόλυση με ραδιοσυχνότητες (RF): μέσω ακτινοσκοπικής πλοήγησης μία διαδερμική βελόνη, η οποία εσωκλείει ένα ηλεκτρόδιο, οδηγείται στον παθολογικό στόχο, προκαλώντας τοπική αύξηση της θερμοκρασίας και συνεπώς “αδρανοποίηση” του νεύρου.
- Αποκλεισμός περιφερικών νεύρων: μέσω βελόνης ή καθετήρα, έγχυση τοπικού αναισθητικού πλησίον του στελεχιαίου νεύρου ή νευρικού πλέγματος το οποίο σχετίζεται με την αισθητικότητα μίας συγκεκριμένης περιοχής, προκαλώντας αναλγησία.
- Αποσυμπίεση νεύρων: η χειρουργική απελευθέρωση των νεύρων από το αίτιο της πίεσης που δέχονται.
- Δισκοπλαστική με discogel: ελάχιστα επεμβατική μέθοδος κατά την οποία με τη χρήση λεπτής βελόνης χορηγείται στον πυρήνα του μεσοσπονδύλιου δίσκου διάλυμα με τη μορφή gel, μπλοκάροντας τους αλγοϋποδοχείς και αποκαθιστώντας τη βλάβη με τη “σφράγιση ρωγμών” του ινώδους δακτυλίου.
Συμπερασματικά, η ανάπτυξη της μικροχειρουργικής και της βιοτεχνολογίας (απεικονιστικός έλεγχος του ασθενούς σε πραγματικό χρόνο, νευροπλοήγηση, προηγμένος διεγχειρητικός νευροφυσιολογικός έλεγχος κ.α.), επιτρέπουν πλέον στους νευροχειρουργούς να δίνουν την ευκαιρία στους ασθενείς που υποφέρουν από χρόνιο πόνο να επιστρέφουν στην πολυπόθητη «κανονικότητα», στην επαναφορά, με άλλα λόγια, μιας ανώδυνης καθημερινότητας στη ζωή τους.
